صندوق تأمین خسارتهای بدنی چیست؟
پاسخ وکیل تصادفات:
صندوق تأمین خسارتهای بدنی نهادی برای حمایت از کسانی است که در حوادث رانندگی خسارت دیدهاند و امکان دریافت خسارت از مقصر یا شرکت بیمه را ندارند.
در این مقاله به موضوعات زیر میپردازیم:
- صندوق تأمین خسارتهای بدنی چیست؟
- وظیفه صندوق تأمین خسارتهای بدنی
- موارد رجوع صندوق به مقصر حادثه
- مواردی که صندوق نمیتواند به مسبب حادثه رجوع کند
- نمونه لایحه دفاعی مقصر حادثه در برابر صندوق تأمین خسارتهای بدنی
- قوانین و مقررات مرتبط با صندوق تأمین خسارتهای بدنی
مقاله های مرتبط: نمونه دادخواست مطالبه خسارت اُفت قیمت خودرو ، آیا تصادف بدون گواهینامه قتل عمد است؟ ، نظریه مشورتی جدید با موضوع مسئول افت قیمت خودرو ، صندوق تأمین خسارات بدنی چیست؟ ، شرکت بیمه در هر فرضی باید خسارت شخص ثالث را پرداخت کند ، ماده ۳۰ قانون بیمه اجباری خسارت وارده به شخص ثالث چه می گوید؟
صندوق تأمین خسارتهای بدنی چیست؟
صندوق تأمین خسارتهای بدنی، نهادی برای حمایت از کسانی است که در حوادث رانندگی خسارت دیدهاند و امکان دریافت خسارت از مقصر یا شرکت بیمه را ندارند.
در واقع، صندوق تأمین خسارتهای بدنی، نهاد بیمهای عمومی، غیردولتی و مستقل است که برای حمایت از کسانی که در حوادث رانندگی دچار زیان شدهاند و امکان دریافت خسارت از مقصر یا شرکت بیمه را ندارند، ایجاد شده است.
وظیفه صندوق تأمین خسارتهای بدنی
وکیل تصادفات در پاسخ به این سؤال میگوید:
به موجب ماده ۲۱ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث، در صورتی که بنا به یکی از دلایل زیر، افراد زیاندیده در حادثه رانندگی نتوانند از مقصر خسارت دریافت کنند، صندوق تأمین خسارتهای بدنی، خسارت وارده را جبران خواهد کرد:
- نداشتن بیمهنامه مقصر یا انقضای بیمهنامه وی
- شناسایی نشدن مقصر حادثه
- عدم کفایت پوشش مالی بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه
- تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه
- صدور حکم توقف یا ورشکستگی شرکت بیمه
- خسارتهای بدنی خارج از تعهدات شرکت بیمهگر
موارد رجوع صندوق به مقصر حادثه
وکیل حقوقی آنلاین در این خصوص توضیح میدهد:
به موجب ماده ۲۵ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث، صندوق مکلف است بدون اخذ تضمین از زیاندیده یا مسبب زیان، خسارت زیاندیده را پرداخت کند و پس از آن مکلف است به شرح زیر به قائممقامی زیاندیده از طریق دادخواست در دادگاه حقوقی وجوه پرداختشده را بازیافت کند:
الف: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب نداشتن، انقضا یا بطلان بیمهنامه باشد، به مسبب حادثه رجوع میکند.
ب: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب تعلیق یا لغو پروانه یا توقف یا ورشکستگی بیمهگر موضوع ماده ۲۲ این قانون باشد، به بیمهگر و مدیران آن رجوع میکند.
پ: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب شناختهنشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه باشد، پس از شناسایی آن حسب مورد به مسبب حادثه یا بیمهگر وی رجوع میکند.
ت: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب خارج از ظرفیت بودن سرنشینان داخل وسیله نقلیه مسبب حادثه باشد، به مسبب حادثه رجوع میکند.
مواردی که صندوق نمیتواند به مسبب حادثه رجوع کند
آیا صندوق تأمین خسارتهای بدنی همیشه میتواند جهت بازیافت خسارت پرداختی به زیاندیده، به مقصر و مسبب حادثه رجوع کند؟
پاسخ وکیل تصادفات رانندگی:
صندوق نمیتواند به طور مطلق و همیشه به مقصر حادثه رانندگی برای بازپرداخت خسارت رجوع کند. چون بر اساس تبصره ۱ ماده ۲۵ قانون مذکور، در موارد زیر صندوق نمیتواند برای بازیافت به مسبب حادثه رجوع کند:
- در موارد جبران کسری پوشش بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه
- تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمهگر موضوع ماده ۲۲ این قانون
- در مواردی که زیاندیدگان خارج از وسیله نقلیه بیش از سقف تعهدات بیمهگر موضوع تبصره ماده ۱۲ این قانون باشند
- در مواردی که صندوق به موجب قانون (در مواردی که زیاندیده زن باشد) معادل دیه مرد مسلمان را به زیاندیده یا قائممقام قانونی وی پرداخت میکند برای بازپرداخت مابه التفاوت دیه شرعی با دیه مرد مسلمان
نمونه لایحه دفاعی مقصر حادثه در برابر صندوق تأمین خسارتهای بدنی
در ادامه، نمونه لایحه دفاعی مقصر حادثه در برابر دعوای مطالبه صندوق تأمین خسارتهای بدنی که توسط وکلای دادگستری موسسه نوران وکیل تهیه شده است، ارائه میشود. برای تنظیم انواع لوایح حرفهای و سایر اوراق قضایی (دادخواست و شکواییه)، میتوانید از طریق قسمت مشاوره آنلاین واقع در سمت راست پایین وبسایت موسسه اقدام کنید تا تیم حقوقی ما در اسرع وقت لایحه یا دادخواست تخصصی را برای شما تنظیم و ارسال کنند.
توصیه نوران وکیل برای مشاوره حقوقی آنلاین
در صورتی که برای تنظیم لایحه حرفهای، ارائه دفاعیه مناسب یا مشاوره در هرگونه مسائل حقوقی نیاز به کمک دارید، توصیه میکنیم از خدمات مشاوره حقوقی آنلاین نوران وکیل استفاده کنید. این موسسه با تیمی از وکلای با تجربه و متخصص، خدمات حقوقی متنوعی را ارائه میدهد که شامل تنظیم لوایح حرفهای، ارائه مشاوره درباره اعتراضات تجدیدنظر و رسیدگی به مسائل حقوقی پیچیده است.چرا مشاوره حقوقی آنلاین نوران وکیل؟صرفهجویی در زمان و هزینه: با امکان دسترسی آنلاین، نیازی به مراجعه حضوری نیست و میتوانید از هر کجا که هستید، با وکلای حرفهای مشورت کنید.دسترسی به تیم متخصص: وکلای موسسه نوران وکیل تجربه و تخصص کافی در زمینه لوایح قضایی، تجدیدنظرخواهی و سایر امور حقوقی دارند و به شما کمک میکنند بهترین راهکار را بیابید.پاسخگویی سریع: تیم حقوقی نوران وکیل آماده است تا در کوتاهترین زمان ممکن به سوالات و مشکلات شما پاسخ دهد و لایحه یا درخواست مورد نظر شما را بهطور حرفهای تنظیم و ارسال کند.شفافیت در ارائه خدمات حقوقی: نوران وکیل در تمامی مراحل پرونده، اطلاعات لازم درباره روند دادرسی و جزئیات پرونده را به موکلین ارائه میدهد تا آنها بتوانند تصمیمات آگاهانهتری بگیرند.
ریاست محترم و مستشاران عالیمقام شعبه مرجوعالیه دادگاه تجدیدنظر استان خوزستان
با سلام و ادای احترام
موضوع: لایحه اعتراضی از دادنامه شماره ۱۴۰۳۳۷۳۹۰۰۰۱۸۳۴۷۸۱ صادره از شعبه ۲۲ دادگاه حقوقی عمومی شهرستان اهواز
موضوع پرونده شماره … که در تاریخ …/…/… به اینجانب … (تجدیدنظرخواه) ابلاغ شده است، در مهلت مقرر ۲۰ روز تقدیم حضور میگردد.
احتراماً به استحضار ریاست محترم و مستشار عالیمقام میرساند، دادنامه صادره فوقالذکر با استناد به بند (ه) ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی و به دلایل زیر مخدوش و قابل نقض میباشد:
۱) اینجانب زوجه مرحوم ……………….. به استناد سند رسمی نکاحیه شماره ……………. (رونوشت سند پیوست میباشد) که در تاریخ ۹۳/۱۰/۲۷ در اثر حادثه رانندگی با تقصیر بنده در امر رانندگی فوت شده است، طبق قانون احدی از ورثه آن مرحوم نیز میباشم. با این توضیح که:
الف) با توجه به افزایش قیمت ریالی دیه، بنده درخواست مطالبه مابهالتفاوت دیه را از بیمه سینا (بیمهگر) نمودم که بیمهگر طی نامه شماره ۱۸۲۰/۲۰۰ (رونوشت نامه ضمیمه لایحه است) این مورد را به تجدیدنظرخوانده (صندوق تأمین خسارتهای بدنی) ارجاع میدهد.
ب) به موجب شق اول ماده ۱۳ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵، بیمهگر (شرکت بیمه سینا) مکلف است خسارت بدنی تعلقگرفته به شخص ثالث را به قیمت یومالادا و با رعایت این قانون و سایر قوانین و مقررات مربوط پرداخت نماید. همچنین، به موجب مفهوم و منطوق شق آخر ماده مذکور، در صورت تأخیر در پرداخت دیه و افزایش مقدار ریالی دیه که منتسب به خود بیمهگر یعنی بیمه سینا میباشد، بیمهگر یا صندوق تأمین خسارتهای بدنی موظف به جبران مابهالتفاوت دیه خواهد بود.
۲) در نتیجه، با توجه به دو مقدمه فوقالذکر، خواسته اصلی تجدیدنظرخوانده (صندوق تأمین خسارتهای بدنی) در دادخواست بدوی یعنی مطالبه و بازیافت وجه پرداختی به مبلغ ۳۷۸/۸۰۰/۰۰۰ ریال، قانوناً قابل طرح و استماع نمیباشد. چرا که استناداً به بند ۱ تبصره ۱ ماده ۲۵ قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث، در موارد زیر صندوق نمیتواند برای بازیافت به مسبب حادثه رجوع کند:
۱- در موارد جبران کسری پوشش بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه (پرداخت خسارت به استناد ماده ۱۳ این قانون).
۳) اما در خصوص خواسته دوم خواهان یعنی مطالبه خسارت تأخیر تأدیه باید گفت: با توجه به اینکه تاریخ تقدیم دادخواست تجدیدنظرخوانده در تاریخ …/…/…۱۴۰۱ بوده و مبدا احتساب این خسارت کمتر از یک سال میباشد، و با در نظر گرفتن نظریات مشورتی متعدد (از جمله نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۲۶۳ مورخ ۱۴۰۲/۰۵/۰۸) و بخشنامههای مرتبط، همچنین رویه قضایی موجود که بر اساس شاخص اعلامی بانک مرکزی تعیین میگردد، باید حداقل یک سال از تاریخ مطالبه سپری شده باشد. لذا خسارت تأخیر تأدیه کمتر از یک سال و مربوط به چند ماه، قابل مطالبه نیست. بنابراین، به نظر میرسد که مقدمات ذیحقی و ذینفعی تجدیدنظرخوانده هنوز فراهم نشده است و استناداً به بند ۱۰ ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی، قابل استماع نمیباشد.
نهایتاً، با تجدید احترام خدمت دادگاه محترم تجدیدنظر، با توجه به موارد فوق و استناداً به ماده ۳۵۳ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته و صدور رأی شایسته مورد استدعاست.
باتجدیداحترام
قوانین و مقررات مرتبط با صندوق تأمین خسارتهای بدنی
بر اساس قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵، صندوق تأمین خسارتهای بدنی وظایفی را بر عهده دارد که در مواد قانونی مختلف به آن پرداخته شده است:
ماده ۲۱
بهمنظور حمایت از زیاندیدگان حوادث ناشی از وسایل نقلیه، خسارتهای بدنی وارد به اشخاص ثالث که به علت فقدان یا انقضای بیمهنامه، بطلان قرارداد بیمه، شناختهنشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه، کسری پوشش بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه یا تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمهگر موضوع ماده (۲۲) این قانون قابل پرداخت نباشد، یا بهطور کلی خسارتهای بدنی که خارج از تعهدات قانونی بیمهگر مطابق مقررات این قانون است، بهاستثنای موارد مصرح در ماده (۱۷)، توسط صندوق مستقلی به نام «صندوق تأمین خسارتهای بدنی» جبران میشود.
تبصره ۱: میزان تعهدات صندوق برای جبران خسارتهای بدنی معادل مبلغ مقرر در ماده (۸) با رعایت تبصره ماده (۹) و مواد (۱۰) و (۱۳) این قانون است.
تبصره ۲: تشخیص موارد خارج از تعهد بیمهگر مطابق مقررات این قانون، بر عهده شورای عالی بیمه است.
تبصره ۳: صندوق مکلف است هر شش ماه یکبار گزارش عملکرد خود را به کمیسیون اقتصادی مجلس ارائه کند.
ماده ۲۲
در صورت تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه در رشته بیمه شخص ثالث و ناتوانی آن از پرداخت خسارت به زیاندیدگان، به تشخیص بیمه مرکزی یا شورایعالی بیمه، یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی آن بهوسیله دادگاه صالح، صندوق خسارات بدنی که به موجب صدور بیمه نامه های موضوع این قانون به عهده بیمهگر است را پرداخته، پس از آن به قائممقامی زیاندیدگان به بیمهگر مراجعه میکند.
تبصره ۱: دادگاه مکلف است نسبت به صدور حکم انتقال اموال و داراییهای بیمهگر مذکور تا میزان مبالغ پرداختی و خسارات وارده به صندوق اقدام کند.
تبصره ۲: در صورت تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه، پرداخت خسارات مالی که بر عهده شرکت بیمه مذکور است مشمول ماده (۴۴) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمهگری مصوب ۱۳۵۰ خواهد بود.
ماده ۲۵
صندوق مکلف است بدون اخذ تضمین از زیاندیده یا مسبب زیان، خسارت زیاندیده را پرداخت نموده و پس از آن مکلف است به شرح زیر به قائممقامی زیاندیده از طریق مراجع قانونی وجوه پرداختشده را بازیافت کند:
الف: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب نداشتن، انقضا یا بطلان بیمهنامه باشد، به مسبب حادثه رجوع میکند.
ب: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب تعلیق یا لغو پروانه یا توقف یا ورشکستگی بیمهگر موضوع ماده (۲۲) این قانون باشد، به بیمهگر و مدیران آن رجوع میکند.
پ: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب شناختهنشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه باشد، پس از شناخته شدن آن حسب مورد به مسبب حادثه یا بیمهگر وی رجوع میکند.
ت: در صورتیکه پرداخت خسارت به سبب خارج از ظرفیت بودن سرنشینان داخل وسیله نقلیه مسبب حادثه باشد، به مسبب حادثه رجوع میکند.
تبصره ۱: در موارد زیر صندوق نمیتواند برای بازیافت به مسبب حادثه رجوع کند:
۱- در موارد جبران کسری پوشش بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ ریالی دیه (پرداخت خسارت به استناد ماده ۱۳ این قانون).
۲- تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکت بیمه یا صدور حکم توقف یا ورشکستگی بیمهگر موضوع ماده ۲۲ این قانون.
۳- در مواردی که زیاندیدگان خارج از وسیله نقلیه بیش از سقف تعهدات بیمهگر موضوع تبصره ماده ۱۲ این قانون باشند.
۴- در مواردی که صندوق به موجب قانون معادل دیه مرد مسلمان را به زیاندیده یا قائممقام قانونی وی پرداخت میکند برای بازپرداخت مابهالتفاوت دیه شرعی با دیه مرد مسلمان.
تبصره ۲: صندوق مجاز است با در نظر گرفتن شرایط و وضعیت وقوع حادثه، علت نداشتن بیمهنامه، سوابق بیمهای مسبب حادثه، وضعیت مالی و معیشتی مسبب حادثه و سایر اوضاع و احوال مؤثر در وقوع حادثه نسبت به تقسیط یا تخفیف در بازیافت خسارت از مسبب حادثه اقدام کند. نحوه بازیافت از مسبب حادثه با رعایت مقررات راجع به نحوه اجرای محکومیتهای مالی و میزان بازیافت مطابق آییننامهای است که بنا به پیشنهاد هیأت نظارت صندوق و مجمع عمومی صندوق به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی میرسد.
جمعبندی
صندوق تأمین خسارتهای بدنی یکی از مهمترین نهادهای حمایتی در سیستم بیمهای کشور است که با هدف کاهش آسیبهای مالی و اجتماعی ناشی از حوادث رانندگی ایجاد شده است. این صندوق در شرایط خاص مانند نبود بیمهنامه، ناتوانی بیمهگر یا شناسایی نشدن مقصر، خسارات زیاندیدگان را جبران میکند. با این حال، قوانین مشخصی برای رجوع صندوق به مقصر حادثه وجود دارد که نیازمند آگاهی دقیق از مقررات است. استفاده از وکلای متخصص میتواند روند رسیدگی به این پروندهها را تسریع و حقوق زیاندیدگان را تضمین کند.
سوالات متداول
صندوق تأمین خسارتهای بدنی چیست؟
این صندوق نهادی مستقل است که خسارتهای بدنی زیاندیدگان حوادث رانندگی را در شرایطی خاص مانند نداشتن بیمهنامه یا شناسایی نشدن مقصر جبران میکند.
چه زمانی صندوق میتواند به مقصر حادثه رجوع کند؟
صندوق میتواند در مواردی نظیر نداشتن بیمهنامه یا بطلان آن، شناختهشدن وسیله نقلیه مسبب حادثه یا تخلفات مرتبط با ظرفیت وسیله نقلیه به مقصر رجوع کند.
آیا صندوق همیشه میتواند به مقصر حادثه رجوع کند؟
خیر، در مواردی مانند جبران کسری پوشش بیمهنامه ناشی از افزایش مبلغ دیه یا ورشکستگی شرکت بیمه، صندوق نمیتواند به مقصر رجوع کند.
وظایف اصلی صندوق تأمین خسارتهای بدنی چیست؟
جبران خسارت بدنی زیاندیدگان در مواردی که بیمهگر از انجام تعهدات خود ناتوان است یا مقصر شناسایی نشده باشد.
لایحه دفاعی مقصر حادثه شامل چه مواردی است؟
در لایحه دفاعی باید به استنادهای قانونی، وضعیت مالی مقصر و استثنائات ذکرشده در قانون بیمه اجباری اشاره کرد تا امکان نقض رأی صادره فراهم شود.
چگونه موسسه نوران وکیل میتواند به موکلین در موضوعات مرتبط با صندوق تأمین خسارتهای بدنی کمک کند؟
موسسه نوران وکیل با بهرهگیری از تیم حقوقی مجرب و متخصص در امور بیمه و تصادفات رانندگی، خدماتی حرفهای و جامع در زمینه پروندههای مرتبط با صندوق تأمین خسارتهای بدنی ارائه میدهد. این موسسه در تمام مراحل دادرسی و مشاوره حقوقی همراه موکلین است و تلاش میکند بهترین نتیجه ممکن را برای آنها به دست آورد.
خدمات تخصصی نوران وکیل در این زمینه:
1. مشاوره حقوقی تخصصی
نوران وکیل با ارائه مشاوره تخصصی حضوری و آنلاین به موکلین، تمامی جنبههای حقوقی پرونده را بررسی و توضیح میدهد. این خدمات شامل موارد زیر است:
- آگاهیبخشی درباره وظایف صندوق تأمین خسارتهای بدنی
- ارزیابی امکان رجوع صندوق به مقصر حادثه
- تحلیل شرایط استثنائی که صندوق نمیتواند خسارت را بازپسگیری کند
۲. تنظیم لوایح حقوقی و دادخواستها
این موسسه با تجربه فراوان در تنظیم انواع لوایح دفاعی و دادخواستهای تخصصی، اسناد حقوقی دقیقی برای دفاع از موکلین تهیه میکند. مواردی که میتواند شامل این خدمات شود عبارتاند از:
- تنظیم لایحه دفاعی مقصر حادثه: دفاع از حقوق مسبب حادثه در برابر دعوای صندوق
- دادخواست مطالبه خسارت از صندوق تأمین خسارتهای بدنی برای زیاندیدگان
- درخواست تجدیدنظر در احکام صادره مرتبط با خسارتهای رانندگی
۳. پیگیری پرونده در مراجع قضایی
نوران وکیل با آگاهی کامل از رویههای قضایی و قوانین مرتبط، از ابتدا تا انتهای پرونده در کنار موکل خواهد بود. خدمات موسسه در این زمینه عبارتند از:
- پیگیری پروندههای مرتبط با رجوع صندوق به مقصر
- دفاع از موکل در دعاوی مطالبه خسارت
- رسیدگی به پروندههای تجدیدنظر در دادگاههای استانی و دیوانعالی کشور
- ارائه راهکارهای تخفیف یا تقسیط خسارتها
۴. اگر مقصر حادثه با مشکلات مالی مواجه باشد، موسسه نوران وکیل میتواند به استناد تبصره ۲ ماده ۲۵ قانون بیمه اجباری، برای تقسیط یا تخفیف خسارتهای پرداختی به صندوق اقدام کند. خدمات در این زمینه شامل:
- اثبات وضعیت مالی نامناسب مقصر در دادگاه
- تنظیم درخواست تقسیط یا تخفیف خسارت
۵. حلوفصل سریع پروندهها از طریق مذاکره
در بسیاری از موارد، موسسه نوران وکیل با مذاکرات مستقیم و حرفهای با نمایندگان صندوق تأمین خسارتهای بدنی یا بیمهگران، روند پرونده را تسریع کرده و هزینههای اضافی را کاهش میدهد.
منابع