عقد رهن یکی از پرکاربردترین قراردادهای تجاری است که در مواد ۷۷۱ تا ۷۹۴ قانون مدنی به آن پرداخته شده است.
مفاهیم اصلی عقد رهن:
- راهن: بدهکاری که مال را به وثیقه می‌گذارد
- مرتهن: طلبکاری که وثیقه را دریافت می‌کند
- مال مرهونه: مالی که به عنوان وثیقه استفاده می‌شود
بیشتر بخوانید
کاربرد رهن در بانک‌ها:
- این عقد زمانی کاربرد دارد که بدهکار مالی را به عنوان وثیقه نزد طلبکار قرار می‌دهد.
- اشخاص با ارائه سند ملکی به بانک، می‌توانند وام و تسهیلات دریافت کنند. در صورت عدم پرداخت بدهی، بانک حق دارد از محل فروش ملک، طلب خود را وصول کند.
مازاد رهنی:
- زمانی ایجاد می‌شود که ارزش مال رهنی بیشتر از مبلغ وام باشد
- مثال: ارزش ملک ۱۰ میلیارد تومان، مبلغ وام ۵ میلیارد تومان → مازاد رهنی: ۵ میلیارد تومان
- این مازاد به عنوان تضمین اضافی برای بانک محسوب می‌شود
متمم رهنی:
- شامل تغییرات یا الحاقات به قرارداد اولیه رهن است
- مثال: اضافه کردن ملک جدید به وثیقه یا تغییر شرایط قرارداد
- نیازمند توافق دو طرف قرارداد است
تفاوت مهم میان دو مفهوم فوق:
- مازاد رهنی: مفهوم کمّی (تفاوت ارزش مال و مبلغ وام)
- متمم رهنی: مفهوم کیفی (تغییر در شرایط و تعهدات قرارداد)
هر دو نهاد حقوقی به افزایش امنیت مالی برای وام‌دهنده و اطمینان از بازپرداخت وام کمک می‌کنند.
میزان – حقوقی تایمز
