نوران وکیل > مقالات > دادخواست > روش تنظیم دادخواست حقوقی
روش تنظیم دادخواست

روش تنظیم دادخواست حقوقی

دادخواست در دعاوی حقوقی کاربرد دارد که اصولا توسط کسی که حقی را ادعا می کند تنظیم می شود. معنای لغوی دادخواست ،تقاضای عدالت است که متشکل از دو واژه “داد” به معنای عدل و “خواست” که از بن ماضی خواستن به معنای خواهش و تقاضا می باشد.

حال در این مختصر به طور روان و ساده روش تنظیم دادخواست حقوقی و نیز نکات ظریفی که در روند دادخواهی اهمیت زیادی داشته را برای شما عزیزان توضیح می دهیم:

دادخواست حقوقی حجر الاساس پرونده های حقوقی است و تنظیم یک دادخواست صحیح و قانونی یک امر تخصصی بوده و نیازمند اشراف به اصول حقوقی و مواد قانونی می باشد.بر همین اساس توصیه موسسه نوران وکیل در مرحله اول به شما عزیزان این است که جهت تنظیم دادخواست بهتر است به وکیل دادگستری مراجعه نمایید.

تنظیم دادخواست

برگ دادخواست ورقه ای است ستون بندی شده با اصطلاحات حقوقی خواص که در مراجع قضایی دارای پنج ستون خالی است و قبل از هرچیز خواهان باید در ستون اول دادخواست نام ،نام خانوادگی ، نام پدر و شغل و محل دقیق سکونت خود را در ستون اول دادخواست کامل بنویسد.

نمونه دادخواست خام و پر نشده
نمونه فرم دادخواست

خواهان کیست؟

خواهان به شخصی گفته می شود که خواسته ای را از دادگاه حقوقی به ضرر دیگری بخواد. به دیگر سخن، خواهان هر شخصی( اعم از حقیقی یا حقوقی) است که دعوای حقوقی خود را در برگ مخصوص دادخواست تنظیم نماید و در دادگاه اقامه کند.

ستون دوم مربوط به خوانده می باشد. خوانده کیست؟

خوانده شخصی است که خواهان به ضررش در دادگاه حقوقی اقامه دعوا می نماید.در واقع خوانده طرف دعوای خواهان است. نام و نام خانوادگی و محل اقامت دقیق خوانده( ستون دوم دادخواست) باید توسط خواهان تکمیل شود.

ستون سوم دادخواست مربوط به وکیل یا نماینده قانونی خواهان است.

وکیل یا نماینده قانونی به فردی گفته می شود که به نیابت از خواهان اقامه دعوا می نماید. ذکر این نکته لازم است در موارد خاصی، ( در ادامه این موارد خاص توضیح داده می شود) عدم دقت در تکمیل ستون سوم دادخواست و عدم توجه به آن، باعث می شود تنظیم دادخواست به صورت قانونی صورت نگرفته باشد و ممکن است دادخواست در همان مرحله اول توسط دادگاه رد شود و در نتیجه ذینفع مجبور می شود علاوه بر پرداخت هزینه دادرسی دوباره، دادخواست جدیدی نیز تنظیم کند.

در مورد ستون سوم که مربوط به مشخصات وکیل یا نماینده قانونی است چند نکته را باید به طور مختصر توضیح دهیم:

۱- مستفاد از ماده ۹۵۸ قانون مدنی و نیز ماده ۲۱۱ قانون ایین دادرسی مدنی اهلیت قانونی خواهان برای طرح دعوا در دادگاه ضروری است .بعبارت دیگر خواهان زمانی اهلیت قانونی برای اقامه دعوا حقوقی را دارد که بالغ ،عاقل و رشید باشد.

۲- افرادی که طبق قانون محجور شناخته شوند ،نمی توانند به طور مستقیم خواهان بوده و در دادگاه طرح دعوا نمایند در همین راستا مطابق ماده ۱۲۰۷ قانون مدنی افراد ذیل محجور شناخته شده اند:

  • صغیر یا طفل
  • غیر رشید یا سفیه
  • مجنون یا دیوانه
  • تاجر ورشکسته و شرکت تجاری ورشکسته

۳- در فرضی که خواهان جزو افراد محجور فوق باشد ، برای طرح دعوا از جانب این افراد ، باید توسط نماینده قانونی خود طرح دعوا نمایند و مشخصات نماینده باید در ستون سوم دادخواست کامل نوشته شود. نماینده قانونی محجور به چند دسته تقسیم می شوند:

الف:هرگاه خواهان صغیر باشد نماینده ان ولی خاص (قهری)می باشد (ولی خاص یعنی پدر و جد پدری و وصی منصوب از طرف یکی از آنها ) و در صورت عدم وجود ولی خاص، قیم تعین شده توسط دادگاه نماینده محسوب می شود.

ب:هرگاه خواهان غیر رشید و مجنون بوده ،نماینده قانونی ، معمولا ولی قهری می باشد واگر سفه یا جنون متصل به صغر نباشد طبق ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی قیم معین شده توسط دادگاه نماینده محسوب می شود.

د: هرگاه تاجر و یا شرکت تجاری ورشکسته باشد ،مدیر تصفیه به عنوان نماینده قانونی تاجر ورشکسته و شرکت ورشکسته محسوب می شود.

ج: هرگاه خواهان شخص حقوقی باشد، مدیر عامل یا هیات مدیره مطابق اساسنامه شرکت ، نماینده قانونی شخص حقوقی محسوب می شود.

ث: هرگاه خواهان غایب مفقود الاثر باشد امین منصوب از توسط دادگاه نماینده قانونی او محسوب می شود.

در مورد ستون چهارم باید خواسته و بهای آن نوشته شود‌.خواسته چیست؟

خواسته همان تقاضایی است که خواهان از دادگاه می نماید تا خوانده بدان محکوم کند .در واقع خواسته رکن اصلی هر دعوای حقوقی بوده که خواهان باید به طور دقیق و واضح خواسته خود را در این قسمت اعلام کند.

منظور از بهای خواسته در واقع ارزیابی خواسته به پول رایج کشوری ( ریال) است.

خواسته می تواند مالی یا غیرمالی باشد. در دعاوی مالی تعیین بهای خواسته از نظر صلاحیت دادگاه تجدید نظر و نیز میزان هزینه دادرسی ضروری است. ولی ︎در دعوای غیر مالی ( مثل طلاق ، حضانت و….) نیاز به تعیین ارزش ریالی خواسته نیست.لازم به ذکر است اگر خواسته غلط طرح شود یا به طور دقیق خواسته مشخص نشود ،امکان دارد خواهان به حق از دست رفته خود دست پیدا نکند و در مواردی ممکن است حق خواهان برای همیشه ضایع شود.

مقاله مرتبط: وکالت امور حسبی

در مورد ستون پنجم برای تنظیم دادخواست باید دلایل و ضمایم دادخواست ذکر شوند.

دلایل جمع دلیل می باشد که وسیله اثبات حق است که اصحاب دعوا به آن استناد می کنند. خواهان که همان مدعی است باید دلایل اثبات ادعای خود را در این ستون ذکر کندو باید توجه داشت که اگر دلایل خواهان محکمه پسند نباشند قرار رد دعوای خواهان صادر خواهد شد.

اگر دلایل خواهان در هنگام اقامه دعوا موجود و مکتوب نباشند ،ضمیمه نکردن ان به دادخواست ایرادی نداشته و در چنین موقعی خواهان در ستون پنجم دادخواست می تواند با ذکر خواسته بنویسد با ارجاع امر به کارشناسی یا استناد به سوگند خوانده ویا تحقیق و معاینه محلی یا اظهارات شهود.

مرحله آخر در تنظیم دادخواست

اما در اخرین مرحله از تنظیم و تکمیل دادخواست ،قسمت متن برگ دادخواست می باشد که خواهان باید به شرح ادعای خود پرداخته و خطاب خود را به ریاست محترم دادگاه عمومی شهرستان/ بخش…. یا سرپرست محترم مجتمع قضایی…… آغار کند. خواهان باید با رعایت ادب و نزاکت ، مطلب مورد نظر خود را کوتاه ،گویا و مستند بنویسد. خواهان در این قسمت باید در شرح ادعای خود به هر پیوست و دلیل ارائه شده اشاره کند و در اخر خواهان باید تقاضای صدور حکم از دادگاه محترم را خواستار شود.

در حال حاضر جهت ثبت دادخواست حقوقی ،خواهان باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و با ثبت نام در سامانه ثنا ( ثبت نام در هنگام ثبت دادخواست انجام می‌‍شود) مراحل تشکیل پرونده حقوقی را علیه خوانده تکمیل کند. از این مرحله به بعد دعوای حقوقی آغاز می شود.

 

منابع:

 

اشتراک گذاری در facebook
اشتراک گذاری در twitter
اشتراک گذاری در linkedin
اشتراک گذاری در google
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در email