دکتر علی خالقی، استاد حقوق کیفری دانشگاه تهران، درباره رأی وحدت رویه جدید دیوان عالی کشور در خصوص اعاده دادرسی از رأی خلاف شرع بین یادداشتی منتشر کرد.
▪️در بخشی از متن یادداشت آمده است:
اعاده دادرسی با تجویز دیوان عالی کشور (ماده ۴٧۴ ق. آدک) یا رئیس قوه قضائیه (ماده ۴٧٧ ق. آدک) ممکن است. در صورت اخیر، با اعمال ماده ۴٧٧ توسط رئیس قوه، شعبه خاصی از دیوان عالی کشور به طور شکلی و ماهوی به موضوع رسیدگی و حکم آن را صادر می‌کند و این حکم قطعی است. حال، آیا این حکم قطعی در موارد مذکور در ماده ۴٧۴ قابل اعاده دادرسی مجدد از طریق دیوان خواهد بود؟
این سؤال در جلسه امروز هیأت عمومی دیوان عالی کشور به بحث گذاشته شده بود، زیرا شعبه دوم اعتقاد به جواز این امر و شعبه سی و سوم با عبارت متداول نزد ساکنان کاخ دادگستری (ما دیوانیم، ما دادگاه نیستیم) به ظاهر ماده ۴٧۴ استناد و درخواست اعاده دادرسی را رد کرده بود.
به نظر می‌رسد که نظر اقلیت قابل دفاع تر بود. ما اگر پذیرفتیم که دیوان برخلاف وظیفه اصلی اش، اقدام به رسیدگی ماهیتی و صدور حکم محکومیت و برائت نماید، باید آثار و تبعات آن یعنی قابلیت اعتراض را هم به عنوان یک حق بپذیریم.
نتیجه رأی امروز این است که اگر حکم قصاص نفس متهم توسط شعبه دیوان صادر، ولی در آستانه اجرای قصاص، مقتول ادعایی زنده یافت شود (بند الف ماده ۴٧۴) یا کذب شهادت شهود به موجب حکم قطعی دادگاهی ثابت گردد (بند ث ماده ۴٧۴)، محکوم به قصاص نمی تواند درخواست اعاده دادرسی خود را به دیوان تقدیم کند، بلکه باید راه دشوار و طولانی درخواست اعمال ماده ۴٧٧ را طی کند، چون «دیوان، دادگاه نیست!»/ وکلا پرس
