به گزارش وکلاپرس، به اعتقاد این مقام قضایی، هرچند تحقیق از متهم در دادسرا بدون حضور وکیل، موجب بیاعتباری تحقیقات نیست ولیکن بهتر است خصوصاً مواردی که تحقیقات پیرامون مسائل حقوقی است، در حضور وکیل باشد.
بیشتر بخوانید
- رای وحدت رویه شماره ۸۳۵ دیوان عالی کشور با موضوع《 شهادت دروغ در مرحله تحقیقات مقدماتی نزد مقامات دادسرا نیز مشمول ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) است》
- نشست قضایی: حضور الزامی متهم
- نشست قضایی:مرجع صالح تحقیقات مقدماتی در جرم رابطه نامشروع
مشروح این یادداشت در ادامه آمده است:
مقدمه
حق برخورداری از وکیل، از مهمترین شروط دادرسی عادلانه در محاکم داخلی و بینالمللی میباشد.
در بسیاری از اسناد بینالمللی از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقین حقوق مدنی و سیاسی و میثاق حقوق اجتماعی و فرهنگی، اجتماعی به این حق مسلم متهم تأکید شده است.
حضور وکیل در محاکم اصولاً موجبات تسهیل کشف حقیقت را فراهم میآورد.
اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: در همه دادگاهها طرفین دعوی حق دارند برای خود وکیل انتخاب نمایند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم گردد.
حدود ۱۰۰ مرتبه به «وکیل» در قانون آئین دادرسی کیفری اشاره شده است.
در خصوص متهم از شروع به تحتنظر قرار گرفتن (ماده ۴۸) تا اجرای حکم کیفری سالب حیات (ماده ۵۴۳) پیشبینی همراهی و امکان برخورداری از وکیل پیشبینی شده است.
در خصوص متهم، حضور وکیل در تحقیقات مقدماتی در سه وضعیت پیشبینی شده است:
- اختیاری
- اختیاری با محدودیت تبصره ماده ۴۸
- اجباری (تسخیری)- تبصره ماده ۱۹۰
سؤال
آیا در مواردی که متهم طبق قانون باید در دادسرا وکیل داشته باشد، تحقیقاتی که بدون حضور وکیل، انجام شده است، اعتبار دارد؟ (مجازات سالب حیات و حبس ابد وفق تبصره ۲ ماده ۱۹۰)
به نظر میرسد تحقیقات بازپرس بدون حضور وکیل تسخیری متهم به قتل اعتبار دارد…. چرا که:
اولاً قانونگذار صرفاً الزام قانونی را اشاره کرده است و ضمانت اجرایی مبنی بر بیاعتباری تحقیقات را پیشبینی نکرده است.
ثانیاً در الزامات قانونی رسیدگی به جرایم سنگین در مرحله دادگاه عدم حضور وکیل، موجب عدم رسمیت جلسه دادگاه و تجدید وقت میشود. در دادسرا این الزام وجود ندارد.
ثالثاً ذات تحقیقات دادسرا با تعیین وقتی قبلی نیست و در برخی موارد حتی رعایت حقوق اولیه متهم در مرحله تحتنظر، با ضرورت حضور وکیل در تحقیقات منافات دارد.
رابعاً طبق نظر مشورتی ۸/۹۳/۱۵۸۰ مورخه ۱۳۹۳/۰۷/۰۶: … الزام به تعیین وکیل تسخیری در تبصره ۲ ماده ۱۹۰ قانون مذکور مانع انجام تحقیقات مقدماتی و تفهیم اتهام نیست.
خامساً حتی سلب حق همراهی وکیل و عدم تفهیم این حق وفق ماده تبصره ۱ ماده ۱۹۰ صرفاً محکومیت انتظامی برای مقام قضایی دارد و موجب بیاعتباری تحقیقات نمیشود.
شایان ذکر است در زمان نسخه اولیه ق.آ.د.ک (لایحه) طبق همین تبصره ۱ ماده ۱۹۰ بیاعتباری تحقیقات اشاره شده بود.
جمعبندی
هرچند تحقیق از متهم در دادسرا بدون حضور وکیل، موجب بیاعتباری تحقیقات نیست ولیکن بهتر است خصوصاً مواردی که تحقیقات پیرامون مسائل حقوقی است، در حضور وکیل باشد.
