«سوءپیشینه کیفری زمانی ایجاد می‌شود که فرد بر اساس حکم قطعی دادگاه به مجازات‌های حدی (مانند شرب خمر یا زنا)، قصاص نفس یا عضو، مجازات‌های سالب حیات یا حبس تعزیری بیش از دو سال در جرایم عمدی محکوم شده باشد.»
لازم به ذکر است صرف داشتن سوءپیشینه کیفری مانع خروج از کشور نیست، مگر آنکه دادگاه به‌طور مشخص فرد را ممنوع‌الخروج کرده باشد.
بیشتر بخوانید
انواع ممنوع‌الخروجی و شرایط قانونی آن
به موجب ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی، : «حتی در جرایمی که منجر به سوءپیشینه نمی‌شوند، دادگاه می‌تواند به عنوان مجازات تکمیلی، فرد را حداکثر تا دو سال ممنوع‌الخروج کند، مشروط بر اینکه این حکم به‌صورت صریح در رأی دادگاه قید شده باشد.»
سایر موارد ممنوعیت خروج از کشور :
- دستور قضایی: بازپرس می‌تواند به‌منظور دسترسی به متهم، قبل از تشکیل دادسرا، حکم ممنوع‌الخروجی صادر کند که این حکم ۶ ماه اعتبار دارد و قابل تمدید است.
- نظارت قضایی: بازپرس می‌تواند تحت قرار نظارت قضایی، فرد را برای مدت مشخصی ممنوع‌الخروج کند.
- بدهی مالیاتی: طبق ماده ۲۰۲ قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان امور مالیاتی می‌تواند از خروج بدهکاران مالیاتی جلوگیری کند.
- بدهی بانکی: در صورت درخواست بانک مرکزی، بدهکاران بانکی نیز در لیست ممنوع‌الخروجی قرار می‌گیرند.
- خدمت سربازی: مشمولان غایب و فراری از خدمت نظام‌وظیفه، طبق قانون گذرنامه، اجازه خروج ندارند.
- زنان متأهل و افراد زیر ۱۸ سال: این افراد در صورت عدم همراهی یا موافقت کتبی همسر یا ولی قانونی، مجاز به خروج نیستند.
- بدهی‌های مدنی: بدهکاران مهریه، چک‌های برگشتی و اسناد لازم‌الاجرا تا زمان تسویه یا تقسیط بدهی، امکان خروج ندارند.
راه‌حل‌های رفع ممنوعیت خروج
راهکارهای قانونی برای رفع ممنوع‌الخروجی :
- در صورت ممنوعیت توسط بازپرس، حضور در دادسرا و ارائه وثیقه یا معرفی کفیل می‌تواند مانع را برطرف کند.
- دهکاران مالیاتی با تسویه یا تقسیط بدهی می‌توانند از فهرست ممنوع‌الخروجی خارج شوند.
- مشمولان نظام‌وظیفه باید مجوز سازمان مربوطه را دریافت کنند.
- زنان متأهل و افراد زیر ۱۸ سال با اخذ رضایت کتبی همسر یا ولی یا مجوز دادستانی می‌توانند سفر کنند.
- در مورد بدهی‌های اسناد رسمی، پرداخت کامل یا تقسیط بدهی ضروری است، اما در شرایط اضطراری، طبق ماده ۲۰۱ آیین‌نامه اجرای اسناد رسمی، فرد می‌تواند با ارائه تضمین، یک‌بار و به مدت ۶ ماه از کشور خارج شود. / مهر
