قرار منع تعقیب به چه معناست؟ قرارمنع تعقیب یا منع پیگرد اصولاً از سوی دادسرا صادر می‌شود که به معنای برائت متهم از اتهام انتسابی است. بر همین اساس در این پست یک نمونه لایحه اعتراض به قرار منع تعقیب به همراه توضیح کوتاهی در این باب را برای شما عزیزان آماده نمودیم. با ما همراه شوید.
مقاله مرتبط: تعقیب مجدد بعد قطعی شدن قرار منع تعقیب
دراین پست موضوعات زیر بررسی می‌شود:
- قرار منع تعقیب به چه معناست؟
- دادگاه صالح جهت اعتراض به قرار منع تعقیب
- نمونه لایحه اعتراض به قرار منع تعقیب
- قوانین مرتبط با قرار منع تعقیب
قرار منع تعقیب به چه معناست؟
قرار منع تعقیب یا منع پیگیرد اصولاً از سوی دادسرا صادر می‌شود که به معنای تبرئه متهم از اتهام انتسابی است. این قرار یکی از قرارهای نهای است که موجب پایان یافتن انجام تحقیقات مقدماتی شده و پرونده بعد از موافقت دادستان بایگانی می‌شود.
قرار منع تعقیب اظهارنظر ماهوی و صریح مرجع تحقیق مبنی بر کافی نبودن دلایل اثبات اتهام متهم است و در مواردی صادر می‌گردد که جرمی واقع نگردیده و یا متهم مرتکب آن نشده باشد. بر همین اساس ماده ۲۶۵ قانون آیین دادرسی کیفری اعلام می‌دارد: بازپرس در صورت جرم بودن عمل ارتکابی و وجود ادله کافی برای انتساب جرم به متهم، قرار جلب به دادرسی و در صورت جرم نبودن عمل ارتکابی و یا فقدان ادله کافی برای انتساب جرم به متهم، قرار منع تعقیب صادر و پرونده را فوری نزد دادستان ارسال می‌کند
دادگاه صالح جهت اعتراض به قرار منع تعقیب
شاکی بعد از صدور قرار منع تعقیب فرصت اعتراض دارد؟ بعد از صدور قرار منع تعقیب و ابلاغ آن به اصحاب پرونده کیفری، تنها شاکی می‌تواند در مهلت ۱۰ روز و برای افراد مقیم خارج از کشور در مهلت یک‌ماه از ابلاغ به این قرار در دادگاه صالح اعتراض نموده و لایحه اعتراض خود را در یکی از دفاتر خدمات قضایی ثبت کند.
برهمین اساس مستنبط از ماده ۲۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری رسیدگی به اعتراض شاکی نسبت به قرار منع تعقیب با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به آن اتهام را دارد. به طور مثال اگر اتهام قتل عمد باشد در صورتی که از سوی بازپرس قرار منع تعقیب صادر شود شاکی باید اعتراض خود را به دادگاه کیفری یک که صلاحیت رسیدگی به اتهام قتل عمد را دارد تقدیم کند.
لازم به ذکر است چنانچه دادگاه انقلاب یا دادگاه کیفری یک در حوزه قضایی دادسرا تشکیل نشده باشد، دادگاه کیفری دو محل، صالح به رسیدگی است.
نمونه لایحه اعتراض به قرار منع تعقیب
در ادامه یک نمونه لایحه اعتراض به قرار منع تعقیب- تنظیم شده توسط تیم حقوقی موسسه نوران وکیل – را جهت آشنایی با این لایحه اعتراض قرار دادیم. برای تنظیم انواع لوایح دفاعی حرفه‌ای و شکواییه های تخصصی کافیست از طریق خدمت مشاوره آنلاین رایگان موجود در وبسایت موسسه با ما در ارتباط باشید تا تیم حقوقی موسسه درخواست مورد نظر شما را تنظیم و ارسال نمایند.
ریاست محترم دادگاه کیفری دو شهرستان……….
باسلام وعرض ادب
احتراماً اینجانب ….. در خصوص قرار منع تعقیب شماره……. صادره از شعبه ۱۰ بازپرسی ناحیه.. تهران در مهلت مقرر ۱۰ روز اعتراض داشته و دفاعیات خویش را به شرح ذیل به استحضار عالی می‌رساند:
۱) با توجه به صدور حکم عدم تمکین علیه همسرم ……………. (پیوست می‌باشد)‘ از تاریخ ۲۵ اسفند ۱۴۰۲ هیچ مراجعه‌ای به محل زندگی مشترک نداشته است ولی یک ماه پیش وارد منزل مشترک می‌شود که موارد ذیل را به سرقت برده است:
– مبلغ نقدی ۴۰۰۰ دلار به همراه
-پنج عدد سکه تمام بهار آزادی
– ده عدد نیم سکه بهار آزادی
– تعدادی اثاث منزل
همچنین به موجب بازجویی انجام شده در آگاهی خانم ………….. اظهار داشته که: (من وارد منزل شدم ولی فقط جنس یا اثاث خونه بردم) که این نوعی اقرار ضمنی به سرقت می‌باشد.
۲) لحظه ورود خانم ………….. به منزل توسط فیلم دوربین مدار بسته ثبت شده است. (ضمیمه می‌باشد)
۳) دختر ۲۰ ساله اینجانب بنام…………. نیز به عنوان شاهد موقع ورود مشتکی عنه به منزل حاضر بوده که در بازپرسی ایشان را به عنوان شاهد معرفی نمودم.
همانطور که ملاحظه می‌شود امارات و ظن قوی به اتهام سرقت علیه مشتکی عنه خانم ………….. وجود دارد اما به علت نقص تحقیقات از ناحیه بازپرسی و با استدلال به اینکه دلایل کافی جهت اثبات وجود جرم از ناحیه اینجانب ابراز نشده، مبادرت به صدور قرار منع تعقیب نموده است. لذا باتوجه به شرح فوق صدور تقاضای نقض قرار صادره و صدور قرار جلب به دادرسی استنادا به ماده ۲۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری مورد استدعاست.
با تشکر و تجدید احترام
قوانین مرتبط با قرار منع تعقیب
از قانون آیین دادرسی کیفری
ماده ۲۶۵ – بازپرس در صورت جرم بودن عمل ارتکابی و وجود ادله کافی برای انتساب جرم به متهم، قرار جلب به دادرسی و در صورت جرم نبودن عمل ارتکابی و یا فقدان ادله کافی برای انتساب جرم به متهم، قرار منع تعقیب صادر و پرونده را فوری نزد دادستان ارسال می‌کند. دادستان باید ظرف سه‌روز از تاریخ وصول، پرونده تحقیقات را ملاحظه و نظر خود را به طور کتبی اعلام کند و پرونده را نزد بازپرس برگرداند. چنانچه مورد از موارد موقوفی تعقیب باشد، قرار موقوفی تعقیب صادر و وفق مقررات فوق اقدام می‌شود.
ماده ۲۶۶ – چنانچه دادستان تحقیقات بازپرس را کامل نداند، صرفاً مواردی را که برای کشف حقیقت لازم است به تفصیل و بدون هرگونه ابهام در پرونده درج می‌کند و تکمیل آن را می‌خواهد. در این صورت، بازپرس مکلف به انجام این تحقیقات است.
تبصره – هرگونه درخواست تکمیل تحقیقات که برای کشف حقیقت لازم نباشد، موجب محکومیت انتظامی تا درجه سه است.
ماده ۲۷۰ – علاوه بر موارد مقرر در این قانون، قرارهای بازپرس در موارد زیر قابل اعتراض است:
الف – قرار منع و موقوفی تعقیب و اناطه به تقاضای شاکی
ب – قرار بازداشت موقت، ابقاء و تشدید تأمین به تقاضای متهم
پ – قرار تأمین خواسته به تقاضای متهم
تبصره – مهلت اعتراض به قرارهای قابل اعتراض برای اشخاص مقیم ایران ده روز و برای افراد مقیم خارج از کشور یک‌ماه از تاریخ ابلاغ است.
ماده ۲۷۱ – مرجع حل اختلاف بین دادستان و بازپرس و رسیدگی به اعتراض شاکی یا متهم نسبت به قرارهای قابل اعتراض، با دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به آن اتهام را دارد. چنانچه دادگاه انقلاب یا دادگاه کیفری یک در حوزه قضایی دادسرا تشکیل نشده باشد، دادگاه کیفری دو محل، صالح به رسیدگی است.
ماده ۲۷۴ – دادگاه در صورتی که اعتراض شاکی به قرار منع یا موقوفی تعقیب را موجه بداند، آن را نقض و قرار جلب به دادرسی صادر می‌کند. در مواردی که به نظر دادگاه، تحقیقات دادسرا کامل نباشد، بدون نقض قرار می‌تواند تکمیل تحقیقات را از دادسرا بخواهد یا خود اقدام به تکمیل تحقیقات کند. موارد نقص تحقیق باید به تفصیل و بدون هرگونه ابهام در تصمیم دادگاه قید شود. در صورت نقض قرار اناطه توسط دادگاه، بازپرس تحقیقات خود را ادامه می‌دهد.
ماده ۲۷۵ – هرگاه پرونده برای تکمیل تحقیقات به دادسرا اعاده شود، دادسرای مربوط با انجام تحقیقات موردنظر دادگاه، بدون صدور قرار، مجدداً پرونده را به دادگاه ارسال می‌کند و اگر در تحقیقات موردنظر دادگاه ابهامی بیابد، مراتب را برای رفع ابهام از دادگاه استعلام می‌کند.
ماده ۲۷۶ – در صورت نقض قرار منع تعقیب و صدور قرار جلب به دادرسی توسط دادگاه، بازپرس مکلف است متهم را احضار و موضوع اتهام را به او تفهیم کند و با أخذ آخرین دفاع و تأمین مناسب از وی، پرونده را به دادگاه ارسال نماید.
ماده ۲۷۷ – در صورت نقض قرار موقوفی تعقیب، بازپرس مطابق مقررات و صرف‌نظر از جهتی که علت نقض قرار موقوفی تعقیب است، به پرونده رسیدگی و با انجام تحقیقات لازم، تصمیم مقتضی اتخاذ می‌کند.
نظریه مشورتی
نظریه شماره: ۷/۹۹/۱۴۴۲ – مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۰۸ به نقل از معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات – معاونت حقوقی ریاست جمهوری
استعلام:
دادسرا قرار منع تعقیب را صرفاً به وکیل شاکی ابلاغ کرده که وی نیز در مهلت مقرر به قرار صادره اعتراض نکرده است. چنانچه شاکی به قرار مذکور اعتراض کند، دادگاه چه تکلیفی دارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، مستفاد از مواد ۲ و ۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ در تضمین حقوق اصحاب دعوا و از جمله حق اطلاع از نتیجه دادرسی و حق برخورداری از وکیل و با لحاظ ماده ۱۷۷ این قانون که قواعد و اصول عام مربوط به ابلاغ مقرر در قانون آیین دادرسی مدنی نسبت به تصمیمات نهایی مراجع قضایی کیفری نیز حاکم است؛ بنابراین جز در موارد خاص نظیر مواد ۳۵۰، ۴۰۴ و ۴۱۷ قانون فوق الذکر که حکم دیگری در قانون تعیین شده است، با توجه به تبصره ماده ۴۷ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹، قرارهای نهایی دادسرا و از جمله قرارهای موقوفی و منع تعقیب در مواردی که اصحاب دعوا دارای وکیل با حق وکالت در مرحله بالاتر باشند، باید به وکلای آن‌ها ابلاغ شود و مبدأ مهلت‌ها و مواعد اعتراض، از تاریخ ابلاغ به وکیل محاسبه می‌شود. ثانیاً، چنانچه پس از مهلت مقرر قانونی در خصوص قرار منع تعقیب صادرشده از سوی دادسرا لایحه اعتراض تقدیم شود، دادسرا مکلف است آن را ولو این که خارج از مهلت باشد، اخذ و ضمیمه پرونده کند و به دادگاه ذیصلاح ارسال دارد. دادگاه نیز با ملاحظه پرونده و احراز خارج از مهلت بودن اعتراض، قرار رد آن را صادر می‌کند. قرار رد مذکور با توجه به اصل قابلیت تجدیدنظر آرای دادگاه‌ها و با اتخاذ ملاک از مواد ۴۳۲ و ۴۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ حسب مورد قابل تجدید نظر (اعتراض) در دادگاه تجدید نظر استان یا دیوان عالی کشور است.
*منابع*
