چگونه از طریق اجرای ثبت چک را اجرا کنیم؟ فواید و معایب اجرای چک از طریق اجرای ثبتی چیست؟ در این پست سعی می‌کنیم به این دو پرسش مهم به صورت ساده و کوتاه پاسخ دهیم و نیز یک نمونه فرم درخواست مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت را برای شما بازدیدکنندگان قرار دادیم. در این پست موضوعات زیر بررسی می‌شود:
- چگونه از طریق اجرای ثبت چک را اجرا کنیم؟
- فواید و معایب اجرای چک از طریق اجرای ثبتی چیست؟
- نمونه فرم درخواست مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت
- قوانین مربوط به اجرای چک از طریق اجرای ثبت
مقاله مرتبط: نمونه دادخواست مطالبه چک قدیمی
چگونه از طریق اجرای ثبت چک را اجرا کنیم؟
چک جزو معدود اسنادی است که هم می‌توان از طریق دادگاه وجه آن را وصول کرده و هم از طریق اجرای ثبت واقع در اداره ثبت اسناد و املاک. بر همین اساس به موجب قانون، چک سندی عادی و لازم الاجرا است که بدون نیاز به حکم قضایی و از طریق اجرای ثبت قابل مطالبه و وصول می‌باشد.
مراحل اجرای چک از طریق اجرای ثبت به شرح ذیل است:
- مراجعه حضوری دارنده چک به اداره ثبت اسناد و املاک محلی که بانک صاحب حساب (صادر کننده چک) دران محل واقع است، جهت تکمیل فرم درخواست صدور اجراییه چک
- تحویل اصل و کپی برگه چک
- تحویل اصل یا کپی برابر با اصل شده گواهینامه عدم پرداخت که توسط بانک صادر شده است.
- واریز هزینه‌های اجرای ثبت
فواید و معایب اجرای چک از طریق اجرای ثبتی چیست؟
در چه حالتی بهتر است برای مطالبه چک از اجرای ثبت اقدام کنیم؟ برای این روش فواید و معایبی می‌توان تصور کرد:
فواید:
۱- اجرای ثبت تشریفات دادگاه و آیین دادرسی مدنی را نداشته و در نتییجه راحت‌تر و سریعتر است
۲- این روش در صورتی مفید خواهد بود که دارنده چک بداند که صادر کننده چک صاحب املاک و دارایی بوده و از طریق اجرای ثبت و بدون نیاز به حکم دادگاه، اموال صادر کننده چک را توقیف کند.
معایب:
۱- اجرای ثبت در صورتی دستور اجرا صادر خواهد کرد که بانک در گواهی عدم پرداخت مطابقت امضای چک با نمونه امضای صادرکننده در بانک را تأیید و گواهی کرده باشد در غیر اینصورت باید به دادگاه مراجعه کرد.
۲- هزینه بر بودن این روش. چون هزینه اجرای ثبت معادل ۵ درصد مبلغ چک می‌باشد.
۳- در روش اجرای ثبتی چک، اگر صادر کننده هیچ اموالی نداشته باشد نمی‌توان او را جلب و حبس نمود چون حق حبس مدیون در صورت عدم پرداخت دینِ خود تنها با دستور دادگاه وطبق قانون نحوی اجرای محکومیت‌های مالی امکان پذیر می‌باشد.
نمونه فرم درخواست مطالبه وجه چک از طریق اجرای ثبت
در ادامه یک نمونه فرم درخواست صدور اجراییه از اجرای ثبت – تهیه شده توسط موسسه نوران وکیل – را جهت آشنایی برای شما عزیزان آماده نمودیم. با موسسه نوران وکیل یک مشاور هوشیار و صادق در هر زمان ومکان در اختیار داشته باشید.
تقاضانامه صدور اجراییه چک
اجرای ثبت ………………………..
چون چک شماره………به مبلغ …………ریال عهده بانک……. شعبه……. که به نام اینجانب……………. شهرت…….. با کد ملی- شماره شناسنامه………….. صادره از……………ساکن……………از طرف (صادر کننده) آقا/خانم…………. شهرت………با کد ملی-شماره شناسنامه………صادره از………ساکن………………………صادر شده و طبق گواهی مورخ……………بانگ برگشت و با ابلاغ اعتراض نامه و انقضاء ۱۰ روز ضرب الاجل مقرر در پرداخت وجه آن اقدام نکرده. لذا ضمن درخواست صدور اجرائیه وصول چک طبق مقررات مورد تقاضا است. در صورت امتناع از تأدیه بازداشت اموال مشارالیه را که معرفی خواهم نمود درخواست دارم.
رونوشت چک و گواهی بانک و اعتراض نامه ابلاغ شده پیوست است. خواهشمند است دستور فرمایید رونوشت چک با اصل تطبیق و اصل مسترد دارند. متعهدم در صورت مطالبه به اداره اجرا تسلیم نمایم و در صورت عدم تسلیم پرونده به مسئولیت اینجانب راکد خواهد ماند. اجرا حق خواهد داشت حقوقی دولتی را از اینجانب مطالبه و وصول نماید.
محل امضای متقاضی
هویت و صلاحیت درخواست کننده گواهی می‌شود.
محل امضای متصدی
قوانین مربوط به اجرای چک از طریق اجرای ثبت
از قانون صدور چک
ماده ۲: چک‌های صادر عهده بانک‌هایی که طبق قوانین ایران در داخل کشور دایر شده یا می‌شوند همچنین شعب آنها در خارج از کشور در حکم اسناد لازم‌الاجرا است و دارنده چک در صورت مراجعه به بانک و عدم دریافت تمام یا قسمتی از وجه آن به علت نبودن محل یا به هر دلیل دیگری که منتهی به برگشت چک و عدم پرداخت گردد می‌تواند طبق قوانین و آیین‌نامه‌های مربوط به اجرای اسناد رسمی وجه چک یا باقیمانده آن را از صادرکننده وصول نماید.
برای صدور اجراییه دارنده چک باید عین چک و گواهینامه مذکور در ماده ۴ و یا گواهینامه مندرج در ماده ۵ را به اجرای ثبت اسناد محل تسلیم نماید. اجراء ثبت در صورتی دستور اجرا صادر می‌کند که مطابقت امضای چک به نمونه امضای صادرکننده در بانک از طرف بانک گواهی شده باشد.
دارنده چک اعم از کسی که چک در وجه او صادر گردیده یا به نام او پشت‌نویسی شده یا حامل چک (در مورد چک‌های در وجه حامل) یا قائم مقام قانونی آنان.
تبصره (الحاقی ۱۳۶۷٫۳٫۱۰) مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام) دارنده چک می‌تواند محکومیت صادرکننده را نسبت به پرداخت کلیه خسارات و هزینه‌های وارد شده که مستقیماً و به طور متعارف در جهت وصول طلب خود از ناحیه وی متحمل شده است، اعم از آنکه قبل از صدور حکم یا پس از آن باشد، از دادگاه تقاضا نماید. در صورتی که دارنده چک جبران خسارت و هزینه‌های مزبور را پس از صدور حکم درخواست کند، باید درخواست خود را به همان دادگاه صادرکننده حکم تقدیم نماید.
از آیین نامه اجرای مفاد اسناد لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرائی
ماده ۱۸۳ ـ درخواست اجرای چک از محلی که بانک طرف حساب صادرکننده چک در آن محل واقع شده یا محل اقامت متعهدله به عمل می‌آید. برای صدور اجرائیه، بستانکار مکلف است تقاضانامه مخصوص صدور اجرائیه و هم چنین اصل و فتوکپی مصدق چک و گواهی برگشتی آن را به دفترخانه اسناد رسمی مسئول پذیرش اجرائیه ارائه نماید. دفترخانه اصل چک را ممهور به مهر (پذیرش اجرا شد) نموده و آن را به بستانکار مسترد می‌نماید.
تبصره ۱ ـ درخواست اجرای چک‌های صادره از شعب بانکهای ایرانی خارج از کشور در دفترخانه‌های اسناد رسمی تهران که در شیوه‌نامه سازمان ثبت معین می‌گردد، به عمل خواهد آمد.
تبصره ۲ ـ پس از صدور اجرائیه دارنده چک می‌تواند ضمن اعلام انصراف، گواهی لازم را از اداره ثبت درخواست نماید. در این صورت، اگر اجرائیه ابلاغ شده باشد، حق الاجراء برابر مقررات وصول و پرونده مختومه می‌گردد. (اصلاحی ۱۳۹۸)
ماده ۱۸۴ ـ هرگاه چک نسبت به قسمتی از مبلغ آن بدون محل باشد، دارنده چک نسبت به باقیمانده حق صدور اجرائیه دارد.
ماده ۱۸۵ ـ هرگاه گواهینامه‌های متعدد و متعارض از بانک صادر گردد صدور اجرائیه موکول به رفع تعارض از همان بانک است.
ماده ۱۸۶ ـ دعوی صادرکننده چک درمورد مطالبی که گاهی به عنوان بابت… در متن چک نوشته می‌شود و همچنین مطالب مذکور در ظهر چک درمورد ظهرنویس در اداره ثبت قابل رسیدگی نمی‌باشد و فقط وجه مرقوم در چک قابل صدور اجرائیه در اداره ثبت می‌باشد.
ماده ۱۸۷ ـ اعلام جرم علیه صادرکننده چک بی‌محل به مقامات صلاحیت‌دار مانع درخواست صدور اجرائیه برای وصول وجه چک از طریق اداره ثبت نخواهد بود مگر اینکه دستوری در این باره از طرف مقامات قضائی صادر شود.
ماده ۱۸۸ ـ اگر عدم پرداخت وجه چک به علت عدم مطابقت امضای زیر چک به امضای کسی که حق صدور چک را دارد و همچنین فقدان مهر در اشخاص حقوقی باشد در اداره ثبت اجرائیه صادر نخواهد شد.
ماده ۱۸۹ ـ دارنده چک که حق تقاضای صدور اجرائیه دارد اعم است از کسی که چک در وجه او صادر گردیده یا به نام او ظهرنویسی شده یا حامل چک (درمورد چک‌های در وجه حامل).
ماده ۱۹۰ ـ درصورتی که چک به وکالت یا نمایندگی از طرف حساب صادرشده باشد صادرکننده چک و صاحب حساب متضامناً مسئول پرداخت وجه چک بوده و به تقاضای بستانکار اجرائیه علیه آنها براساس تضامن صادر می‌شود.
ماده ۱۹۱ ـ درمواردیکه صاحبان حساب متعدد بوده و چک با امضای احدی از آنان باشد اجرائیه علیه امضاءکننده نسبت به مبلغ چک صادر می‌گردد.
ماده ۱۹۲ ـ درمورد چک‌های وعده‌دار اجرائیه پس از سررسید صادر خواهد شد.
ماده ۱۹۳ ـ پس از صدور اجرائیه چک دارنده چک می‌تواند ضمن اعلام انصراف از تعقیب عملیات اجرائی مطالبه استرداد لاشه چک را بکند دراین صورت اگر اجرائیه ابلاغ شده باشد، حق‌الاجرا را باید بپردازد و در این مورد پرونده مختومه محسوب است.
منابع
