با توجه به گران شدن خودرو در این ایام، خرید و فروش خودروهای کار کرده رو به افزایش است.بر همین اساس باعنایت به تبعات قانونی این امر، برای بازدیدکنندگان گرامی یک نمونه دادخواست الزام به فک پلاک خودرو – تنظیم شده توسط تیم حقوقی موسسه نوران وکیل – همراه با توضیح نکات مهم و کاربردی را اماده نمودیم.
دادخواست الزام به فک پلاک یکی از دادخواست های مهمی است که مربوط به سند مالکیت خودرو بوده و هر شخصی با هر خودرویی ، دارای پلاک انتظامی مشخص ، مثل کد ملی است. در این پست به نمونه اظهارنامه فک پلاک خودرو اشاره شده.
طبق قوانین و عرف موجود فک پلاک بر عهده و با هزینه خریدار خودرو است .مطابق مقررات مسئولیت تمامی تخلفات راهنمایی و رانندگی و همچنین انجام هر تخلفی به وسیله خودرو بر ذمه مالک پلاک می باشد لذا پس از فروش خودرو افراد برای انتقال مالکیت باید هرچه سریع تر اقدامات لازم را انجام دهند.
دعوای فک پلاک که عمدتاً برای جلوگیری از سوء استفاده احتمالی خوانده اقامه می شود، یک دعوای غیر مالی بوده که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه حقوقی است و دعوا باید در دادگاه محل اقامت خوانده اقامه شود.
سوالی که می توان در این زمینه مطرح کرد: چه کسی می تواند دادخواست فک پلاک خودرو را در دادگاه مطرح کند؟
در پاسخ باید گفت: هر یک از طرفین قرارداد فروش خودرو در صورت لزوم مجاز به مطرح نمودن دادخواست الزام به فک پلاک خواهد بود.
پس در دعوای فک پلاک دو فرض متصور است:
فرض اول: معمولا در هنگام بیع خودرو فروشنده به خریدار وکالت نامه تام الاختیار در خصوص انتقال سند و فک پلاک می دهد.در صورتی که خریدار در مهلت وکالت نامه اقدامات لازم را انجام ندهد یا خودرو را در مدت اعتبار وکالت نامه بدون فک پلاک به شخص ثالثی انتقال دهد، فروشنده می تواند دادخواست الزام به فک پلاک خودرو و توقیف ان را در دادگاه صالح مطرح کند.
فرض دوم: در حالتی که فروشنده در موعد مقرر در دفتر ثبت اسناد یا مرجع فک پلاک مشخص شده در ماده۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی و ایین نامه اجرایی آن ، برای انتقال سند و پلاک حاضر نشود و یا حاضر به دادن وکالت نامه به خریدار نشود، خریدار می تواند دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی (همراه با فک پلاک) را به دادگاه صالح تقدیم نماید.
چند نکته مهم در مورد فروش خودرو و نیز نمونه دادخواست الزام به فک پلاک خودرو :
۱- ضمن دادخواست فک پلاک ،خواهان( فروشنده) می تواند درخواست صدور دستور موقت مبنی بر توقیف فیزیکی خودرو را از دادگاه بخواهد. مطابق نظریه مشورتی شماره ۳۰۸۶/۹۵/۷ مورخ ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درخواست صدور دستور موقت مبنی بر منع از به حرکت در آوردن خودرو با پلاک متعلق به خواهان یا توقیف آن، قانونی و ممکن می باشد.
۲- ممکن است خریدار برای انتقال مالکیت به هر دلیلی اقدامی انجام ندهد یا اینکه خریدار در مدت اعتبار وکالت نامه، خودرو را به شخص دیگری انتقال دهد که در این حالت خریدار اول هیچ مسئولیتی نخواهد داشت و تمام تبعات قانونی آینده بر عهده صاحب پلاک ( فروشنده) خواهد بود.
بر همین اساس موسسه حقوقی نوران وکیل دو توصیه کاربردی جهت پیشگیری از این وضعیت در هنگام فروش خودرو را برای شما دارد :
یک: مدت اعتبار وکالت نامه رسمی باید بسیار محدود باشد مثلا ۵ الی ۷ روز تا خریدار امکان و فرصت کافی برای فروش و انتقال ان را نداشته باشد.
دو: بعد انجام معامله و تسلیم خودرو به خریدار، سند مالکیت خودرو به عنوان اهرم فشار جهت فک پلاک در نزد صاحب پلاک( فروشنده) باقی بماند.
نمونه دادخواست الزام به فک پلاک خودرو
خواهان: ………( مشخصات صاحب پلاک خودرو)
اقامتگاه: ………
کد ملی: ……..
خوانده: ………(مشخصات خریدار یا دارنده فعلی خودرو)
اقامتگاه:……..
کد ملی: ………
خواسته: تقاضای الزام به فک پلاک خودرو … مدل …..به شماره انتظامی …
بدوا صدور دستور موقت مبنی بر توقیف فیزیکی خودورو
دلایل:
۱-قرارداد فروش خودرو
۲- سند مالکیت وسیله نقلیه
۳-وکالتنامه رسمی شماره …
۴- رونوشت شناسنامه و کارت ملی
۵-اظهارنامه شماره…..
شرح دادخواست
ریاست محترم دادگاه عمومی و انقلاب شهرستان….
با سلام و عرض ادب
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب….(خواهان) مالک اتومبیل…مدل…..به شماره انتظامی … بوده که طی قرارداد پیوست، آن را به خوانده محترم اقای……..با عقد بیع منتقل نمودم . هم اکنون ایشان از فک پلاک متعلق به اینجانب امتناع نموده است.لازم به ذکر است اینجانب در مورخ …/…/…. طی اظهارنامه پیوستی مراتب فوق را به خوانده رسما و صریحا اعلام نمودم ولی ایشان تا یوما هذا از انجام خواسته امتناع نموده است.نهایتا با تقدیم این دادخواست تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر توقیف فیزیکی خودرو موصوف و فک پلاک مورد و مطالبه تمام هزینه های دادرسی استدعا است.
قوانین و مقررات مرتبط با بحث فک پلاک
قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی
ماده۲۹ـ نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام می‌شود، دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکوردر دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین‌شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمه‌ها و دیون معوق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نمایند.
تبصره۱ـ نیروی انتظامی می‌تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد.
تبصره۲ـ آیین‌نامه نحوه اجرای این ماده و نحوه حضور دوره‌ای و با رعایت نوبت برای تمامی دفاتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک توسط وزارتخانه‌های دادگستری و کشور و نیروی انتظامی ظرف یک ماه تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
ماده۳۰ـ تعویض قطعات اصلی وسایل نقلیه شامل موتور، شاسی، اتاق و نیز رنگ بدون مجوز راهنمایی و رانندگی ممنوع است، در صورتی‌که بدون مجوز اقدام به تعویض موارد فوق شود بنا به تشخیص واحد رسیدگی به اعتراضات مندرج در ماده (۵) متخلف ملزم به پرداخت جریمه به مبلغ تا (یک چهارم تا یک هشتم) قیمت قطعه و یا رنگ تغییریافته خواهد شد و در صورت عدم کشف فساد در احراز اصالت قطعه تعویض شده و خودرو نسبت به اصلاح سند اقدام لازم به‌عمل می‌آید. چنانچه قطعه تغییریافته فاقد استانداردهای لازم و مقررات فنی باشد نسبت به اوراق نمودن خودرو اقدام خواهد شد.
آیین نامه اجرایی ماده (۲۹) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ۱۵/۵/۱۳۹۱
ماده۱ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف ـ بررسی اصالت وسیله نقلیه: مطابقت مشخصات و مختصات فنی وسیله نقلیه با اسناد مسلم الصدور و سوابق شماره گذاری توسط کارشناس راهنمایی و رانندگی.
ب ـ تعویض پلاک: فک پلاک متعلق به مالک از روی وسیله نقلیه و اختصاص پلاک به منتقل الیه و ثبت اطلاعات منتقل الیه به عنوان آخرین مالک در سامانه شماره گذاری و صدور سند مالکیت و کارت شناسایی خودرو و نصب پلاک مربوط به مالک جدید بر روی وسیله نقلیه.
پ ـ دیون معوق: مالیات و عوارض پرداخت نشده وسیله نقلیه تا زمان تعویض پلاک.
ت ـ جریمه ها: جریمه های مربوط به تخلفات رانندگی با وسیله نقلیه مورد معامله تا زمان انتقال مالکیت.
ث ـ مراکز تعویض پلاک: مراکز خدمات خودرویی که با مجوز و تحت نظارت راهنمایی و رانندگی فعالیت می نمایند.
ماده۲ـ دارندگان وسایل نقلیه یا نماینده قانونی آنان مکلفند قبل از هر گونه نقل و انتقال وسیله نقلیه در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا با در دست داشتن مدارک مالکیت وسیله نقلیه به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک مراجعه نمایند.
ماده۳ـ ادارات راهنمایی و رانندگی و مراکز تعویض پلاک مکلفند نسبت به بررسی و احراز اصالت وسیله نقلیه، هویت دارندگان وسایل نقلیه، اخذ گواهی دیون معوق، جریمه های رانندگی و تعویض پلاک به نام مالک جدید اقدام نمایند.
تبصره ـ چنانچه وسیله نقلیه فاقد اصالت تشخیص داده شود یا دارای منع قانونی نقل و انتقال باشد پلاک آن تعویض نمی شود.
ماده۴ـ دفـاتر اسناد رسمی مجاز به صدور سند نقل و انتقال وسیله نقلیه قبـل از مراجعه دارنـدگان وسایل نقـلیه به ادارات راهنـمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک نمی باشند.
ماده۵ ـ راهنمایی و رانندگی موظف است به منظور سهولت و تسریع در اجرای این آیین نامه نسبت به پیش بینی استقرار واحدهای اجراییات، باجه های بانکی یا دستگاههای خودپرداز به منظور پرداخت جرایم رانندگی و دیون معوق در مراکز تعویض پلاک اقدام نماید.
تبصره ـ بانک مرکزی جمـهوری اسلامی ایران هماهنگی لازم را جهت استقرار باجه هـای بانکی در مراکز تعویـض پلاک در صـورت درخواست راهـنمایی و رانندگی به عمل می آورد.
ماده۶ ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (راهنمایی و رانندگی) می تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد.
تبصره۱ـ در صورت موافقت و اعلام نیروی انتظامی با استقرار دفاتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نسبت به تعیین و اعلام فهرست دفاتر اسناد رسمی به نیروی انتظامی اقدام می نماید.
تبصره۲ـ حضور دوره ای دفاتر اسناد رسمی در مراکز یادشده هفتگی بوده و تمدید آن با رعایت نوبت بلامانع است.
ماده۷ـ وسایل نقلیه وارداتی و خودروهای ساخت داخل که سابقه شماره گذاری در سامانه راهنمایی و رانندگی ندارند مشمول این آیین نامه نمی باشند
